Metody wyodrębniania kosztów stalych i zmiennych biuro rachunkowe Lódź

Metody wyodrębniania kosztów stałych i zmiennych – są to metody pozwalające na wyodrębnienie z kosztów przedsiębiorstwa kosztów stałych i zmiennych. Wyróżnia się trzy podstawowe metody takiego wyodrębniania - są to: metoda księgowa, metoda inżynierska oraz metody statystyczne.

• Metoda księgowa polega na subiektywnym zaliczaniu poszczególnych pozycji kosztów do grupy kosztów stałych lub zmiennych przez księgowego albo innego specjalistę w oparciu o jego doświadczenie i rozsądny osąd,
• Metoda inżynierska to subiektywna ocena zużycia czynników produkcji oparta na szczegółowej analizie produktu i procesu technologicznego na etapie projektowania produktu,
• Metody statystyczno-matematyczne oparte są na założeniu, że całkowite koszty działalności operacyjnej przedsiębiorstwa są w sposób liniowy zależne od skali działania podmiotu. Metody statystyczne bazują na danych historycznych.

Do metod statystycznych należą:

• Metoda wizualna (graficzna) – polega na naniesieniu na układ współrzędnych poniesionych kosztów i odpowiadającej im produkcji, a w dalszym postępowaniu na wyznaczeniu linii kosztów najlepiej dopasowanej do umieszczonych na płaszczyźnie punktów. Punkt przecięcia wyznaczonej linii z osią rzędnych (powyżej punktu zero) wyznacza poziom kosztów stałych. Znając maksymalny poziom kosztów całkowitych oraz wielkości produkcji, wyznacza się koszt zmienny.
• Metoda wielkości ekstremalnych – polega na wyróżnieniu z szeregu czasowego wielkości produkcji i odpowiadającym im wielkościom kosztu całkowitego dwóch obserwacji ekstremalnych (skrajnych): minimalnej i maksymalnej. Z użyciem tych wielkości obliczany jest koszt krańcowy, który jest określany jako przyrost kosztów całkowitych między wybranymi punktami ekstremalnymi, przypadający na dodatkową jednostkę produkcji. Na tej podstawie szacuje się poziom kosztów stałych jako różnicę między kosztami całkowitymi a kosztami danej produkcji.
• Metoda średnich podokresów – polega na uszeregowaniu według rosnącej wartości produkcji par liczbowych określających wielkości produkcji i przypisane im wielkości kosztów całkowitych, następnie podzieleniu tego zbioru na dwie grupy, obliczeniu wartości średnich produkcji i kosztów całkowitych każdej z grup, a następnie wyliczeniu kosztów stałych i zmiennych zgodnie z zasadą wykorzystywaną przy metodzie wartości ekstremalnych (wartości ekstremalne w metodzie średnich podokresów zastępuje się wartościami średnimi, obliczonymi dla każdej z grup).
• Metoda regresji – polega na wykorzystaniu metody najmniejszych kwadratów do określenia funkcji najlepiej opisującej zależność kosztu całkowitego od wielkości produkcji oraz określenia stopnia dopasowania wyznaczonej funkcji do danych statystycznych.

Metody amortyzacji w prawie bilansowym biuro rachunkowe Lódź

Metoda amortyzacji powinna być odzwierciedleniem sposobu czerpania korzyści z amortyzowanego składnika aktywów. Prawo bilansowe nie narzuca konkretnej metody dokonywania odpisów amortyzacyjnych. W praktyce dla celów sprawozdawczości finansowej jednostki gospodarcze stosują:

• metodę liniową,
• metody degresywne (przyspieszoną podwójną, sumy cyfr rocznych)
• metody progresywne,
• metody oparte na nakładach i efektach (metodę godzin pracy, metodę wydajności pracy środka trwałego).

Zastosowana metoda amortyzacji nie ma wpływu na łączną kwotę odpisów amortyzacyjnych, które zawsze będą równe wartości odtworzeniowej obiektu. Determinuje ona jednak nie tylko długość okresu amortyzacji, ale także kwoty obciążeń podatkowych, które stanowią konsekwencję wysokości osiągniętego dochodu.

Metoda liniowa (inaczej równomierna lub proporcjonalna) polega na równomiernym rozłożeniu w czasie zużycia środka trwałego. Jest ona oparta na założeniu, że użyteczność środka trwałego zmniejsza się w takim samym stopniu w każdym kolejnym okresie użytkowania środka. Metoda liniowa stanowi najpopularniejszą, a zarazem najprostszą metodę amortyzacji. Zalecana jest w sytuacji, gdy spadek użyteczności środka lub wydatki związane z jego utrzymaniem są równomierne w całym okresie eksploatacji środka np. dla budynków.

Często amortyzację obliczaną tą metodą przedstawia się jako stopę procentową, którą ustala się przy uwzględnieniu planowanego czasu użytkowania środka.

Metody degresywne (metody przyspieszone), to metody uznające większy odpis amortyzacyjny we wcześniejszych okresach użytkowania środków, gdy dają one więcej korzyści bo są bardziej wydajne, wymagają mniej napraw i konserwacji. Zakłada się, że z czasem korzyści związane z tymi środkami maleją, maleją też kwoty odpisów amortyzacyjnych.

W ramach metod przyspieszonych w praktyce stosuje się metodę przyspieszoną podwójną i sumy cyfr rocznych.

Metoda przyspieszona podwójna opiera się na zasadzie metody liniowej, której stawka ulega podwojeniu. Należy pamiętać, że w tym przypadku wartość rezydualna nie jest uwzględniania przy obliczaniu stopy amortyzacji i nie odejmuje się jej od wartości początkowej. Dodatkowo kwotę amortyzacji ustala się w każdym okresie użytkowania w oparciu o wartość księgową netto środka z końca poprzedniego okresu, a nie w oparciu o wartość początkową środka trwałego a w ostatnim okresie dopasowuje się odpis, tak aby pozostała minimalna wartość odzysku.

Metoda przyspieszona jest stosowana także w zmienionej postaci dla celów podatkowych. Wtedy odpisy zmniejszają się aż do momentu zrównania się z odpisem z metody liniowej. Gdyby wartość odpisywanej raty metodą degresywną będzie mniejsza niż metodą liniową, to dalsze odpisy powinny być naliczane metodą liniową.

Roczną amortyzację oblicza się przy tej metodzie mnożąc wartość początkową środka (pomniejszoną o wartość odzysku) przez zmieniający się w poszczególnych latach ułamek. Licznik ułamka: to liczba lat, przez jaką będzie jeszcze użytkowany środek trwały. W kolejnych latach licznik będzie się zmniejszał o 1. Mianownik ułamka: to suma cyfr całkowitego okresu użytkowania środka np. 1+2+3+4+5 = 15, gdy środek będzie użytkowany w firmie przez 5 lat.

Metoda progresywna to metoda rosnących odpisów amortyzacyjnych. Oparta jest na założeniu, że wraz z upływem czasu zużycie środka trwałego i utrata jego wartości następują coraz szybciej. Argumentem propagującym wykorzystanie metody progresywnej jest stopniowe osiąganie maksymalnego potencjału produkcyjnego przez środek trwały, gdy wartość narastających odpisów ma racjonalne uzasadnienie w ilościowych przyrostach wytworzonych przedmiotów.

Podstawowym założeniem naturalnych metod amortyzacji jest intensywność z jaką wykorzystywane są środki trwałe w przedsiębiorstwie. Wartość rzeczywiście wykonanej przez nie pracy określa się w jednostkach naturalnych (takich jak metry czy kilogramy) oraz umownych (w maszyno- i roboczogodzinach bądź tonokilometrach). Metody naturalnej amortyzacji stosuje się najczęściej do składników o charakterze typowo produkcyjnym. Wśród metod naturalnych można wyróżnić metodę godzin pracy oraz metodę wydajności pracy środka trwałego.

• Metoda godzin pracy środka trwałego - za pomocą metody godzin pracy określa się stosunek wartości środka trwałego do ilości godzin jego eksploatacji. Okresowy odpis amortyzacyjny ustala się przez pomnożenie godzin pracy przez amortyzację na godzinę pracy środka. Metoda pozwala zachować współmierność przychodów i kosztów - koszty amortyzacji zależą od faktycznego czasu pracy środka.

• Metoda wydajności pracy środka trwałego – w tej metodzie odpis amortyzacyjny zależy od ilości jednostek wyprodukowanych przy użyciu środka trwałego (wyrobów, usług, np. przejechanych tonokilometrów przez środki transportu) w danym okresie i zmienia się wraz z rozmiarami produkcji.

Często pojęcie amortyzacji podatkowej jest utożsamiane z amortyzacją bilansową, gdy tymczasem są to dwa odrębne zagadnienia. Amortyzacja bilansowa wynika z przepisów, które są zawarte w ustawie o rachunkowości, natomiast podatkowa jest regulowana przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych. Amortyzacja jest generalnie kosztem podatkowym. Jednakże o ile przepisy prawa bilansowego zakładają, że stawka amortyzacyjna powinna odzwierciedlać planowany okres ekonomicznego użytkowania danego składnika majątku i dają duża swobodę w ustalaniu tego okresu (aktywa), o tyle w ujęciu podatkowym istnieją z góry ustalone w załączniku nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) stawki amortyzacji uznawanej podatkowo przez urzędy skarbowe w Polsce (Wykaz rocznych stawek amortyzacyjnych). Taka sytuacja powoduje to, że koszty amortyzacji w danym okresie w ujęciu księgowym, czyli w sprawozdaniu finansowym i w księgach rachunkowych różnią się niekiedy od amortyzacji wykazywanej jako koszt w deklaracji podatkowej. Przejściowe różnice między amortyzacją w ujęciu księgowym a tą w ujęciu podatkowym skutkują powstawaniem aktywów bądź rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego w sprawozdaniach finansowych firm. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się w związku z ujemnymi różnicami przejściowymi (gdy np. wartość bilansowa środka trwałego jest niższa niż jego wartość podatkowa). Rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się w związku z występowaniem dodatnich różnic przejściowych, które spowodują zwiększenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przyszłości.

Material biuro rachunkowe Lódź

Materiał – słowo wieloznaczne. W najbardziej ogólnym sensie jest to surowiec w postaci pierwotnej lub częściowo przetworzony, z którego wytwarza się produkty.

W języku potocznym nazwą tą określa się tkaniny. W dziedzinie naukowo-technicznej nazywanej badaniami materiałowymi materiał definiuje się jako każdą substancję, z której zrobione są analizowane wyroby. Wyróżnia się materiały konstrukcyjne, czyli takie, które wykorzystuje się do budowy urządzeń zwielokrotniających siłę ludzkich mięśni oraz materiały funkcjonalne, stosowane do budowy urządzeń zwielokrotniających działanie ludzkiego umysłu.

Przykłady:

• W przemyśle i zarządzaniu materiał to to, co wchodzi do procesu produkcji. Materiały w tym sensie dzieli się na materiały surowe i częściowo przetworzone, czyli półprodukty
• w rachunkowości materiały należą do aktywów obrotowych, są zapasami, i dzielą się na:
  • materiały podstawowe,
  • materiały pomocnicze,
  • paliwa,
  • części zamienne maszyn i urządzeń,
  • opakowania,
  • odpady,
  • inwentarz żywy.
• W botanice materiałem zapasowym są substancje gromadzone i zużywane przez roślinę na poszczególnych etapach rozwoju.
• W przemyśle tekstylnym materiałami są:
  • włókno – surowiec do produkcji przędz i nici
  • przędza – półprodukt do produkcji tkanin, dzianin, włóknin itp.
• w przemyśle odzieżowym materiały to: tkaniny, dzianiny, włókniny, które są półproduktami do produkcji odzieży.

Klasy materiałów:

• tkaniny
• metale
• półprzewodniki
• tworzywa sztuczne
• tworzywa naturalne
• minerały
• ceramika
• nanomateriały

Marża brutto biuro rachunkowe Lódź

Marża brutto (ang. gross margin) – stosunek zysku brutto ze sprzedaży do przychodów ze sprzedaży badanego przedsiębiorstwa w danym okresie. Zależność tę można przedstawić za pomocą następującego równania (wynik w procentach):

Marża brutto = ((Przychody-Koszty sprzedanych towarów i materiałów)/Przychody) * 100

${\displaystyle Marza\ Brutto\ =\left({\frac {Przychody-Koszt\ sprzedanych\ produktow\ towarow\ i\ materialow}{Przychody}}\right)\cdot 100}$

Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów odnoszą się do całości nakładów połączonych bezpośrednio z produktem, np.: koszty energii, koszty pracy, koszty materiałów w danym okresie. Nie wlicza się do nich kosztów administracji, wydatków na biuro, czynsz itp.

W ujęciu bezwzględnym marża brutto jest synonimem wyniku brutto ze sprzedaży:

Marża Brutto = Przychody ze sprzedaży - Koszt sprzedanych produktów, towarów i materiałów

Podręczniki rachunkowości zarządczej utożsamiają często marżę brutto z tzw. marżą pokrycia (ang. contribution margin), zdefiniowaną jako różnica między przychodami ze sprzedaży a kosztami zmiennymi.

Manko biuro rachunkowe Lódź

Manko – nieusprawiedliwiony bądź zawiniony brak towarów lub pieniędzy w kasie danego przedsiębiorstwa. Taka sytuacja może powstać we wszystkich ogniwach łańcucha handlowego, przez co obciąża materialnie odpowiedzialnego za to pracownika oraz powoduje pociągniecie go do odpowiedzialności karnej.

Źródłem słowa jest francuski czasownik manquer, który oznacza „brakować”.

Przeciwieństwem manka jest superata.

LT dokument biuro rachunkowe Lódź

LT dowód księgowy (likwidacja środka trwałego), to dokument rozchodowy środka trwałego. Jest to usunięcie go z eksploatacji i wycofanie go z ewidencji składników rzeczowych aktywów przedsiębiorstwa. Na podstawie tego dokumentu może nastąpić likwidacja fizyczna, oraz następuje likwidacja księgowa, co oznacza wyksięgowanie wartości danego środka trwałego z konta "Środki trwałe" oraz z konta "Umorzenie środków trwałych". Dokument ten sporządza zazwyczaj komisja likwidacyjna, lub dział zarządzający majątkiem, a następnie zatwierdza kierownik jednostki. Często zdarza się, że środki trwałe w momencie postawienia w stan likwidacji są już całkowicie umorzone, czyli ich wartość w bilansie jest równa 0.

Dokument zawiera:

• nazwę jednostki, w której wystawia się dowód LT i jej dokładny adres
• numer dowodu, umożliwiający w sposób jednoznaczny i niepowtarzalny oznaczyć dokument, zgodnie z metodą numeracji przyjętą w jednostce (w przypadku druków akcydensowych) lub w systemie komputerowym w module "Środki trwałe"
• datę wystawienia
• nazwę środka trwałego, jaka powinna jednoznacznie identyfikować likwidowany środek trwały
• numer inwentarzowy środka trwałego, który powinien jednoznacznie identyfikować likwidowany środek trwały
• orzeczenie komisji likwidacyjnej podające przyczynę oraz sposób likwidacji środka trwałego
• podpisy członków komisji likwidacyjnej
• podpis pracownika upoważnionego za gospodarkę środkami trwałymi w jednostce
• podpis upoważnionego pracownika księgowości
• podpis kierownika jednostki
• uwagi, miejsce na podanie cech charakteryzujących likwidowany środek trwały, np. rok produkcji danego środka trwałego

Powody sporządzania:

• wycofanie środka trwałego na skutek jego zużycia i przeznaczenie go do likwidacji
• uszkodzenie, awaria
• dewastacja, wandalizm
• budowa nowego środka trwałego
• kradzież lub zaginięcie środka trwałego

Załączniki: 

• protokół likwidacji komisji likwidacyjnej
• protokół fizycznej likwidacji, z którego będzie wynikać, że środek trwały nie będzie odsprzedawany

Lista plac biuro rachunkowe Lódź

Lista płac – rodzaj dokumentu księgowego stosowany w rachunkowości potwierdzający naliczenie wynagrodzeń dla pracowników wraz ze wszystkimi obowiązującymi składkami płaconymi zarówno przez pracodawcę jak i pracownika. Dokument ten może być podstawą rozchodu kasowego.

Nie ma nakazu sporządzania listy płac, jednak praktycznie wszyscy przedsiębiorcy tworzą ją co miesiąc by na jej podstawie wypłacić wynagrodzenia swym pracownikom. Jest ona także punktem wyjścia dla prawidłowego wypełnienia deklaracji podatkowej oraz dokumentów ubezpieczeniowych, służy także poprawnemu zaksięgowaniu płac.

Gdy liczba pracowników jest duża, z reguły w liście płac ujmuje się zbiorcze wyliczenie pensji pracowników zakładu, a przedsiębiorstwa z niewielką liczbą zatrudnionych ograniczają się najczęściej do miesięcznego wypełnienia indywidualnych kart przychodów.

Przedsiębiorcy zatrudniający pracowników, bez względu na formę organizacyjną, prowadzą karty przychodów. Nie ma jednego, powszechnie obowiązującego, jej wzoru. Rozporządzenia ministra finansów określają ich minimalne części składowe:

• imię i nazwisko pracownika,
• kwota przychodów w naturze i gotówce, którą osiągnął w danym miesiącu,
• koszty uzyskania przychodów,
• potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne z przychodu pracownika: emerytalne (9,76 proc. podstawy wymiaru), rentowe (1,5 proc.) i chorobowe (2,45 proc.),
• dochód osiągnięty w danym miesiącu,
• dochód narastająco od początku roku (pracodawcy muszą kontrolować, czy pracownicy nie przekroczyli kolejnej skali podatkowej; wówczas trzeba pobierać wyższą zaliczkę na podatek dochodowy),
• kwota zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych,
• kwota składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne,
• kwota należnej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych do przekazania do urzędu skarbowego,
• datę przekazania zaliczki podatkowej.

Dodatkowo, gdy chodzi o ryczałtowców, karty przychodów przez nich sporządzane muszą jeszcze określać NIP pracownika i miesiąc wypłaty.

Lista płac sporządzana jest dla wszystkich pracowników na podstawie innych dokumentów płacowych i kadrowych, m.in. umowy o pracę, wykazu godzin nadliczbowych, wykazu prowizji, nagród, zwolnień lekarskich.

Lista płac powinna zawierać pewne stałe elementy takie jak:

• nazwę pracodawcy,
• numery stron,
• oznaczenie lub nazwę listy płac,
• miesiąc, którego dotyczy,
• datę sporządzenia,
• podpisy osoby sporządzającej i akceptującej.

Lista płac sporządzana jest zazwyczaj co miesiąc (tak najczęściej rozlicza się wypłaty wynagrodzeń <art. 85 § 1 KP>), jednak pracodawcy mogą sporządzać listy płac znacznie częściej np. co 2 tygodnie, co tydzień, a także wtedy, kiedy mając być wypłacone dodatkowe składniki pensji takie jak premia, odszkodowanie, wyrównanie, itp.

Lista płac może być mniej lub bardzie rozwinięta. Związane jest to z ilością składników wynagrodzenia oraz obowiązków związanych z płaceniem składek na ubezpieczenie chorobowe, emerytalne, rentowe i zdrowotne, a także z m.in. obowiązkami podatkowymi.

Najważniejsze jest, aby w liście płac wynagrodzenia brutto były podzielone na „składkowe” i „nieskładkowe”. Ważne jest to ze względu na obowiązki względem ubezpieczeń społecznych. W grupie wynagrodzeń "nieskładkowych" trzeba wyodrębnić wynagrodzenie za czas choroby, ponieważ dodaje się to do do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Bardzo ważne jest również rozróżnienie składki na ubezpieczenie zdrowotne (w roku 2008 nadal wynosi 9% podstawy wymiaru) od składki zdrowotnej odliczanej od podatku (stanowiącej 7,75% podstawy wymiaru składki).

W firmach zatrudniających wielu pracowników, na liście płac oprócz imienia i nazwiska, umieszczony powinien być dodatkowy identyfikator pracownika (np. PESEL), dzięki któremu można uniknąć pomyłek w przypadku powtarzających się nazwisk i imion.

Ważne jest również, aby na liście płac znajdowała się rubryka "Pracownik pobrał", zwłaszcza w odniesieniu do tych zatrudnionych, którzy wypłaty odbierają co miesiąc w zakładowej kasie.

Ewidencję wynagrodzeń można prowadzić w formie elektronicznej, pod dwoma jednak warunkami:

1. zawsze powinna być możliwość odtworzenia jej na papierze,
2. musi być tak zabezpieczona, by została zachowana zasada poufności wynagrodzeń.

Księgowość uproszczona biuro rachunkowe Lódź

Księgowość uproszczona – księgowość prowadzona przez osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, u których przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły równowartości w walucie polskiej 1 200 000 euro. Powyżej tej granicy, a w przypadku spółek handlowych, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego, bez względu na przychody, obowiązuje prowadzenie ksiąg handlowych (tzw. pełna księgowość).

Formy uproszczonej księgowości:

1. Karta podatkowa
2. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
3. Podatkowa księga przychodów i rozchodów

Zalety:

• mało kosztowna forma księgowości
• łatwa w prowadzeniu
• monitorowanie zdarzeń gospodarczych firmy, jakie miały miejsce w przedsiębiorstwie
• alternatywa prowadzenia systemu księgowego z wykorzystaniem programu księgowego lub księgowości online

Wady:

• dostępna wyłącznie dla wybranych podmiotów gospodarczych
• brak możliwości dokonywania szerszych analiz ekonomicznych
• samodzielne prowadzenie księgowości wymaga znajomości aktualnych regulacji prawnych
• pełna odpowiedzialność prawna za błędy w zdarzeniach gospodarczych
• ograniczany zakres kategorii, który jest przyczyną niejasności w przypadku konieczności ewidencji nietypowych informacji

Księgowość biuro rachunkowe Lódź

Księgowość (buchalteria) – jest podstawowym elementem składowym rachunkowości. Księgowość stanowi część rejestracyjną rachunkowości.

Księgowość polega na rejestracji w ujęciu pieniężnym, a niekiedy w ujęciu ilościowym, odpowiednio udokumentowanych zdarzeń gospodarczych, które powodują zmiany w majątku jednostki gospodarującej i źródłach jego pochodzenia.

Księgowanie rachunkowość biuro rachunkowe Lódź

Księgowanie – dokonywanie zapisów w księgach rachunkowych.

Zapisy dotyczą zaszłości gospodarczych mających wpływ na zmianę stanu majątkowego przedsiębiorstwa. Podstawą zapisów są dowody księgowe. Zapis księgowy powinien określać (co najmniej): rodzaj zaszłości ("treść"), datę zaszłości, kwotę, dane identyfikujące dokument będący dowodem księgowym. Zapisu dokonuje się równocześnie na co najmniej dwu urządzeniach księgowych:

• w dzienniku, w porządku chronologicznym
• na kontach księgowych, przedmiotowo, zgodnie z dekretacją

Księgowanie jest zadaniem księgowości. Wykwalifikowany pracownik księgowości to księgowy. Pracownik pomocniczy, zajmujący się księgowaniem na kontach to kontysta.

Księgi rachunkowe biuro rachunkowe Lódź

Księgi rachunkowe prowadzone są na podstawie dowodów księgowych i ujmują zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym. Obejmują one zbiory zapisów księgowych, obrotów i sald, które tworzą dziennik, księgę główną, księgi pomocnicze, zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych, a także wykaz składników aktywów i pasywów.

Księgi rachunkowe prowadzi się w siedzibie jednostki. Mogą być prowadzone poza siedzibą jednostki, w przypadku powierzenia ich prowadzenia jednostce uprawnionej – zgodnie z obowiązującymi przepisami – do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. W takiej sytuacji kierownik jednostki jest obowiązany:

• powiadomić właściwy urząd skarbowy o miejscu prowadzenia ksiąg w terminie 15 dni od dnia ich wydania poza siedzibę jednostki,
• zapewnić dostępność ksiąg rachunkowych do badania przez upoważnione organy kontrolne.

Otwarcia ksiąg rachunkowych dokonuje się na:

• dzień rozpoczęcia działalności,
• początek każdego następnego roku obrotowego,
• dzień zmiany formy prawnej, połączenia lub podziału jednostki,
• dzień rozpoczęcia likwidacji lub postępowania upadłościowego.

Księgi otwiera się w ciągu 15 dni od dnia wymienionych zdarzeń. Otwarcia ksiąg rachunkowych pod datą rozpoczęcia działalności dokonuje się przez wprowadzenie do ewidencji księgowej stanu aktywów i pasywów, potwierdzonego spisem z natury rzeczowych składników majątku i gotówki (inwentaryzacja).

Księgi rachunkowe zamyka się na:

• dzień kończący rok obrotowy,
• dzień zakończenia działalności, w tym również sprzedaży i zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego,
• dzień poprzedzający zmianę formy prawnej, postawienia w stan likwidacji lub upadłości.

Księgi zamyka się nie później niż w ciągu trzech miesięcy od dnia tych zdarzeń. Ostateczne zamknięcie ksiąg jednostki powinno być dokonane nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych zdarzeń.

Księgi rachunkowe obejmują:

1. dziennik – służy do zapisywania w porządku chronologicznym, dzień po dniu, danych o operacjach gospodarczych. Zapisy w dzienniku muszą być kolejno numerowane, a sumy zapisów (obroty) liczone w sposób ciągły
2. konta księgi głównej – wprowadza się pod datą otwarcia ksiąg rachunkowych salda początkowe aktywów i pasywów, a następnie dokonuje zapisów wszystkich operacji za kolejne miesiące, zarejestrowanych uprzednio lub jednocześnie w dzienniku
3. konta ksiąg pomocniczych (ewidencji analitycznej) – prowadzi się w szczególności dla:
   1. środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz dokonanych od nich odpisów amortyzacyjnych (umorzeniowych)
   2. rozrachunków z kontrahentami
   3. rozrachunków z pracownikami
   4. operacji sprzedaży (kolejno numerowane własne faktury i inne dowody, ze szczegółowością niezbędną do celów podatkowych)
   5. operacji zakupu (obce faktury i inne dowody)
   6. kosztów
4. zestawienie obrotów i sald księgi głównej oraz zestawienia sald kont ksiąg pomocniczych
5. wykaz składników aktywów i pasywów

Księgi rachunkowe mogą być prowadzone przez:

• osoby fizyczne posiadające certyfikat księgowego
• biegłych rewidentów
• doradców podatkowych
• inne podmioty (od 10 sierpnia 2014 roku prowadzeniem ksiąg rachunkowych mogą zajmować się wszystkie podmioty posiadające zdolność prawną, niekarane w zakresie określonych przepisów (przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniężnemu, obrotowi papierami wartościowymi, przestępstwa skarbowe, inne określone w ustawie o rachunkowości) oraz posiadające ubezpieczenie OC).

Zalety:

• możliwość szerokiej analizy finansowej podmiotu gospodarczego,
• bieżące monitorowanie przychodów, kosztów, wydatków oraz innych kategorii,
• opracowanie własnej polityki rachunkowości, wybór rozwiązań dostosowanych do specyfiki działalności.

Wady:

• wysokie koszty prowadzenia ksiąg rachunkowych,
• skomplikowany i zaawansowany system,
• obowiązek spełniania wielu wymagań narzuconych przez ustawę o rachunkowości.